Hipertansiyon, kan basıncının sürekli olarak normal değerlerin üzerinde seyretmesiyle tanımlanan kronik bir kardiyovasküler hastalıktır. Uzun süre kontrol altına alınmayan yüksek tansiyon, kalp, böbrek, beyin ve damar sağlığı üzerinde ciddi hasarlara yol açabilir.
Primer hipertansiyon, bilinen kesin bir nedene bağlı olmayan ve toplumda en sık görülen hipertansiyon tipidir. Genetik faktörler, yaşam tarzı, aşırı tuz tüketimi ve obezite bu tipin gelişiminde rol oynar.
Sekonder hipertansiyon, böbrek hastalıkları, hormonal bozukluklar veya bazı ilaçların yan etkileri gibi altta yatan nedenlerden kaynaklanır. Bu tipin tedavisinde öncelikle temel nedenin ortadan kaldırılması hedeflenir.
Hipertansiyon tanısı, farklı zamanlarda yapılan kan basıncı ölçümleriyle konur. Erken tanı ve düzenli takip, organ hasarının önlenmesi açısından büyük önem taşır.
Hipertansiyon tedavisinde yaşam tarzı değişiklikleri ve gerektiğinde ilaç kullanımı esastır. Tuz kısıtlaması, sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz ve sigaranın bırakılması kan basıncını kontrol altına almada temel yaklaşımlardır.
Hipertansiyon Nedir?
Hipertansiyon, kan basıncının normalden yüksek olması durumudur. Kalbin kanı pompalarken damar duvarına uyguladığı basınç uzun süre yüksek seyrettiğinde, kalp hastalıkları, felç ve böbrek yetmezliği gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Genellikle belirti vermez ve bu nedenle “sessiz katil” olarak adlandırılır. Düzenli ölçümlerle kontrol altında tutulması hayati öneme sahiptir.
Hipertansiyon Belirtileri Nelerdir?
Hipertansiyon sıklıkla asemptomatik olduğundan, semptomları sıklıkla fark edilmez. Bu nedenle, kan basıncınızı düzenli olarak kontrol etmeniz ve bunu bir doktora yaptırmanız çok önemlidir. Ancak bazı insanlar aşağıdaki belirti ve semptomları yaşayabilir:
- Baş ağrısı
- Baş dönmesi
- Göğüs ağrısı
- Nefes darlığı
- Burun kanaması
- Kızarma
- Gözlerdeki kan lekeleri
- Tükenmişlik
- Görsel değişiklikler
- Uyumakta zorluk
- Çarpıntı
- Göğüs, boyun veya kulaklarda vurma
Hipertansiyon Tedavisi Nedir?
Hipertansiyon veya yüksek tansiyon olarak bilinen yaygın bir tıbbi durum, atardamar duvarlarına karşı sürekli yüksek tansiyon ile karakterize edilir. Hipertansiyon tedavi edilmezse kalp hastalığı, felç, böbrek hasarı ve görme kaybı gibi ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir.
Kan basıncını normal düzeye indirmek ve komplikasyon riskini azaltmak hipertansiyon tedavisinin temel amacıdır. İlaç tedavisi tipik olarak sağlıklı beslenme, sık egzersiz yapma ve stresi azaltma gibi yaşam tarzı değişiklikleriyle birlikte kullanılır. Kan basıncını düşürebilecek yaşam tarzı değişiklikleri şunları içerir:
- Düşük tuz, doymuş ve trans yağlar ve ilave şekerler içeren sağlıklı bir diyet yemek
- Yürüme, koşma veya yüzme gibi düzenli fiziksel aktivite yapmak
- Sağlıklı kiloyu korumak
- Gevşeme teknikleri, yoga veya meditasyon gibi tekniklerle stresi azaltmak
- Alkol alımını sınırlamak
- Sigarayı bırakmak
Kan basıncının düzenli olarak izlenmesi ve bir sağlık uzmanıyla yakın iletişim de etkili hipertansiyon tedavisi için önemlidir.
Hipertansiyon Yükselirse Ne Olur?
Kontrolsüz hipertansiyon şiddetlenirse bir dizi ciddi sağlık sorununa neden olabilir. Kontrolsüz hipertansiyon, bazıları aşağıdaki gibi çeşitli komplikasyonlara neden olabilir:
- Kalp krizi: Kalp, hipertansiyon nedeniyle ek strese maruz kalabilir, bu da başarısızlık veya hasar riskini artırır. Kalp kanı verimli bir şekilde pompalayamazsa kalp krizi meydana gelebilir. İnme: Ek olarak, hipertansiyon beyindeki kan damarlarına zarar vererek felç şansını artırabilir. Beyne giden kan akışı kesildiğinde, ölüm veya beyin hasarı ile sonuçlanabilecek bir felç meydana gelir.
- Böbrek hasarı: Böbrek yetmezliği, yüksek tansiyonun neden olduğu böbrek hasarından kaynaklanabilir. Böbrekler hasar görürse, artık vücuttaki atıkları ve fazla sıvıyı filtrelemek gibi temel işlevlerini yerine getiremezler.
- Göz hasarı: Ek olarak, yüksek tansiyon gözlerdeki kan damarlarına zarar vererek görüşü bozar ve hatta körlüğe neden olur.
- Kalp yetmezliği: Kontrolsüz hipertansiyon, kalp kanı verimli bir şekilde pompalayamadığında meydana gelen kalp yetmezliğine neden olabilir. Nefes darlığı, yorgunluk ve diğer semptomlar bundan kaynaklanabilir.
- Anevrizma: Hipertansiyonun neden olduğu arter duvarının incelmesi sonucu anevrizma gelişebilir. Anevrizma olarak bilinen atardamar duvarındaki bir şişkinlik, patlama ve yaşamı tehdit eden kanamayla sonuçlanma potansiyeline sahiptir.
Uygun hipertansiyon yönetimi ile bu komplikasyonların önlenebileceğini veya azaltılabileceğini hatırlamak çok önemlidir. Reçeteli ilaçları almaya ek olarak, bu, sağlıklı beslenme, sık egzersiz yapma ve stres yönetimi gibi yaşam tarzı değişiklikleri yapmayı gerektirebilir.
Hipertansiyon nereye vurur?
Hipertansiyon gibi hastalıklar vücutta çeşitli organları olumsuz etkileyebildiği için hipertansiyon nereye vurur konusu oldukça önemlidir. Hipertansiyon, yani yüksek tansiyon, kalp ve damarlar üzerinde olumsuz etkilere sahip bir hastalıktır. Yüksek tansiyon, sürekli olarak yüksek seviyelerde olması durumunda kalp, beyin, böbrekler, gözler ve diğer organlar üzerinde ciddi zararlar verebilir.
Kalp kasının kalınlaşmasına ve zayıflamasına, kalp krizi, kalp yetmezliği, inme, böbrek hasarı, göz hasarı, beyin kanaması gibi sağlık sorunlarına neden olabilir. Hipertansiyonun neden olduğu hasar, genellikle başlangıçta belirgin olmaz ve yıllar içinde gelişebilir. Bu nedenle, hipertansiyonun erken teşhisi ve tedavisi, sağlık sorunlarından kaçınmak için son derece önemlidir. Hipertansiyon konusunda hastalık oluşmadan önlem almak ve sağlığı korumak güzel bir yöntem olacaktır.
Prof. Dr. Mahmut Tuna Katırcıbaşı, 1998’de Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden mezun olmuş, kardiyoloji uzmanlığını 2003’te Mersin Üniversitesi’nde tamamlamıştır. Başkent Üniversitesi’nde doçent, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi’nde profesör olarak görev yapmıştır. Koroner arter hastalığı, hipertansiyon, kalp yetmezliği ve girişimsel kardiyolojide 25 yılı aşkın deneyime sahiptir. 2019’dan beri Adana Özel Medline Hastanesi’nde Kardiyoloji profesörü olarak hizmet vermektedir.
Adana'daki Kliniğimizin Konumu